Człowiek na ziemi, anioł w niebie

Źródło

Bycie aniołem na ziemi wydaje się abstrakcyjne. Nikt z nas tak naprawdę nie wie, co znajduje się ponad nami – tam, gdzie nie dosięgają nasze zmysły. Czy istnieje tam wieczne życie, a każdy człowiek zostaje oczyszczony z grzechu, czy rzeczywiście tam można odnaleźć szczęście?

Susie Salmon (Saoirse Ronan) to czternastolatka, której losy w fabule sięgają samego dzieciństwa. Wraz z dziewczynami zakopuje w lesie skarby, które po 14 latach stają się dowodem ich wciąż trwającej przyjaźni. Jej rodzice stwarzają pozory szczęśliwego małżeństwa, ona sama, odczuwając samotność, zajmuje się fotografią. Pewnego razu nieopodal domu zatrzymuje ją sąsiad, który już od dawna śledził ją, gdy oddawała się pasji. Zaprasza dziewczynkę do zbudowanego przez siebie domku pod ziemią. Nikt nie spodziewałby się jednak, że pod płachtą niepozornego spotkania kryje się głębsze znaczenie. Zgwałcona Susie opuszcza ziemię, wędrując do czyśćca. Pozostaje w nim sama, spoglądając na ziemię z perspektywy anioła. Tęskni za ziemskim życiem...

Film oglądałam dwa razy, jednak już po pierwszym wstrząsnął mną i moimi emocjami. Fabuła obfituje w wielość nakładających się na siebie wątków. Jednak spośród nich można wyróżnić dwa podstawowe: życie i śmierć. Przesłanie wyłaniające się z głębi każdego z nich przedstawia się bardzo przejrzyście, dzięki czemu możemy dostrzec najdrobniejsze elementy.

Peter Jackson, dostrzegając ogromny kontrast pomiędzy dwoma momentami ludzkiego istnienia, stworzył coś tak wspaniałego jak Nostalgia anioła. Mimo że nie wzbudził w widzach emocji targających nimi, oprowadził ich po dwóch światach, zwracając jednocześnie uwagę każdego z nich na najistotniejsze aspekty. Jego dzieło jest jednak zbyt schematyczne. Można streścić fabułę za pomocą jednego zdania: Sąsiad, człowiek optymistycznie patrzący na świat i ludzi, stwarza kryjówkę, w której dokonuje zbrodni, dziewczyna umiera, on zaciera ślady i staje się niewinny.

Historia wzorowana na stereotypowym obrazie przedstawionego zdarzenia. W tym filmie zachwyca jednak nie historia, ale sposób jej przekazania. Tutaj – nie ma co polemizować – należy mu się pokłon do samych stóp.

Efekty specjalne zawładnęły schematem, okryły go królewską szatą. Gdyby nie one, kto wie, może nie pisałabym w tej chwili tej recenzji, gdyż nie uważałabym filmu za godny aż takiego poświęcenia.

Kobieca dusza (Ronan) tchnęła w film ducha wrażliwości, nieskazitelności, prostoty. Stanley Tucci zburzył fundament, i budulcem dla fabuły stał się z jednej strony przeraźliwy spokój, z drugiej dawka napięcia, które umiejętnie umieścił w poszczególnych scenach. Saoirse Ronan została nominowana do Nagrody BAFTA 2009 jako najlepsza aktorka pierwszoplanowa, jej filmowy partner (Tucci) natomiast jako najlepszy aktor drugoplanowy, a w 2010 roku do Oscara w identycznej nominacji.

Przejdźmy do scenografii. Tutaj na szczególny podziw zasługuje przewaga treści nad formą. Kostiumy pospolite, niczym się nie wyróżniające (jak np. wełniana czapka, w której Susie wstydzi się wyjść do szkoły) – co świadczy o naturalności, a dekoracje… na dobrą sprawę tworzą tło dla akcji dopiero w drugiej części filmu. Wszystko to, co ubogaciło obraz, jest zasługą Frana Walscha, Petera Jacksona oraz Philippa Boyensa.

Podsumowując, film zasługuje na uwagę. Jest doskonałym wyciskaczem łez oraz swego rodzaju przewodnikiem życiowym. Nie chcę nakłaniać nikogo do obejrzenia, broń Boże, jest to osobista sprawa każdego z ulubieńców żywego obrazu; jednak jeśli mogę podsunąć pewną sugestię, z pewnością nie polecam oparcia na opiniach komentatorów. Zresztą chyba każdy z nas zdążył się przekonać, że o gustach się nie dyskutuje. Pomimo że film stanowi kalkę utartych schematów, warto spojrzeć na niego obiektywnie.

Share: