Dziecko w poezji niejedno ma oblicze – dziecko wojny i okupacji

źródło

Wojna jest tematem, który bardzo często pojawia się w poezji. Myślę, że wytłumaczenie tego fenomenu jest bardzo proste. Wszelkiego typu ataki zbrojne naznaczają piętnem każdego ich uczestnika. Nie jest tajemnicą, że aktywność literacka bywa bardzo dobrą terapią. Pozwala pogodzić się z żalem, uzewnętrznić i podzielić się swoimi przemyśleniami ze światem. Czy wiersze polskich poetów spełniły swoją rolę? Czy potrafią jednocześnie uleczyć pisarza i poruszyć adresata?

My – Polacy – jesteśmy jednym z niewielu narodów, których niemal każde pokolenie poznało tragizm wojny i okupacji. Zdajemy sobie również sprawę, że jednymi z najczęstszych ofiar konfliktu są dzieci. Naszym zadaniem jest pielęgnowanie pamięci o wszystkich ofiarach, aby ich poświęcenie nie poszło na marne. Z pomocą przychodzi nam poezja i dzieła poetów - czasu wojny i obecnych - którzy poprzez swoje dzieła pragną pozostawić niezatarty ślad naszych bohaterskich przodków. Dzisiaj pochylmy głowy nad motywem dziecka wojny i okupacji. Gloria et Honor Viris Fortissimis!

Krzysztof Korczak

źródło

Pamięci małym powstańcom Warszawy

Leniwym ruchem od dołu do góry

wspinam palce po murze

po gołych cegłach bez skóry

mieli lat kilkanaście

ich dzień nie był spokojny

powierzchnią dłoni wciąż głaszczę

wycinankę z wojny

ten ślad mnie tutaj zaskoczył

nie mam kwiatów i zniczy

więc kilka myśli pokornych

zostawiam na waszej ulicy

Źródło: wiersze.kobieta.pl

Krzysztof Kamil Baczyński

źródło

Elegia o ... [chłopcu polskim]

Oddzielili cie, syneczku, od snów, co jak motyl drżą,

haftowali ci, syneczku, smutne oczy rudą krwią,

malowali krajobrazy w żółte ściegi pożóg,

wyszywali wisielcami drzew płynące morze.

Wyuczyli cię, syneczku, ziemi twej na pamięć,

gdyś jej ścieżki powycinał żelaznymi łzami.

Odchowali cię w ciemności, odkarmili bochnem trwóg,

przemierzyłeś po omacku najwstydliwsze z ludzkich dróg.

I wyszedłeś, jasny synku, z czarną bronią w noc,

i poczułeś, jak się jeży w dźwięku minut - zło.

Zanim padłeś, jeszcze ziemię przeżegnałeś ręką.

Czy to była kula, synku, czy to serce pękło?

20. III. 1944 r.

Tadeusz Malczewski-Wiktorzak

źródło

Mały Powstaniec

Mały, malutki, najmniejszy ze wszystkich

Wręcz filigranowy

Patrząc na niego nie zadzierasz głowy

Pilnuje starówki-pilnuje tych stron

W powstaniu wielu było takich

Takich małych jak on

Co z bohaterstwa słyną

Nosili rozkazy, amunicję i butelki z benzyną

On zaraz biegnie na barykadę

Bo duma go rozpiera

Ze zdobycznego pierwszego szmajsera

To nic, że pistolet za ciężki

Nie straszna mu żadna kula

To nic, że hełm za duży

Kiedyś będzie jak ulał.

Na zakończenie chciałabym przedstawić tekst piosenki, a dokładniej Kołysanki Kapeli Czerniakowskiej:

W suterynach daleko za miastem,

źródło

W suterynach gdzie nędza i głód,

Nad niewielką kolebką niewiasta,

Tuląc dziecię, nuciła do snu:

Śpij syneczku, śpij laleczko,

Mama pobiegnie po mleczko,

Nakarmi i napoi cię,

A dobry Pan Bóg w niebie

Da, że wychowam ciebie,

Aj luli, luli synku mój.

Lat dwadzieścia minęło spokojnie,

źródło

Syn jej wyrósł — robotnik i zuch,

Po ulicach wieść krąży o wojnie,

A w warsztatach niepokój i ruch.

Syn powraca do domu zmęczony,

Mówi: mamo, ja idę na bój!

A gdy usnął tą myślą dręczony,

Matka jak niegdyś, nuciła do snu:

Śpij syneczku, śpij sokole,

Jutro wyruszysz na pole,

Na krwawą walkę, na bój.

A ja będę się modliła,

Żebym ciebie nie straciła,

Aj luli, luli synku mój.

źródło

Na cmentarzu wojskowym za miastem,

Gdzie rząd krzyży czernieje jak las,

Nad żołnierską mogiłą niewiasta,

Tak jak niegdyś modliła się znów:

Śpij syneczku, śpij żołnierzu,

Twoi koledzy tu leżą,

Będziesz spokojny już tu.

Na grób ci krzyżyk dali

Virtuti Militari,

Aj luli, luli synku mój.

Na grób ci krzyżyk dali,

A życie odebrali,

Aj luli, luli synku mój.

Odsyłam do przesłuchania tutaj.

Share: