NAJNOWSZE

środa, 30 lipca 2014

Grzeczność wszystkim należy, lecz każdemu inna...

źródło
Pan czy pan, Ona czy ona, Mąż czy mąż? Kiedy należy powiedzieć do widzenia, a kiedy do zobaczenia, oraz wiele innych kwestii tłumaczy poradnik językowego savoir-vivre'u wydany przez Wydawnictwo Naukowe PWN.

Mówimy uprzejmie to publikacja, która powinna znaleźć się w każdym domu, gdyż niekiedy może okazać się niezwykle przydatna.


Zapewne każdy z nas wie, czym jest savoir vivre. Staramy się spełniać zasady grzecznego zachowania się przy stole czy w towarzystwie, a jak sprawa wygląda w przypadku grzeczności językowej?

W dobie technologii trudno stwierdzić, jak należy mówić uprzejmie, gdyż język polski został znacznie zdominowany przez zapożyczenia. Ponadto coraz rzadziej mówimy dziękuję, zastępując je zdecydowanie zgrabniejszym dzięki, a Kazimierza Wielkiego najchętniej nazwalibyśmy KW, gdyż nie chce nam się używać pełnej wersji. Grzeczność obowiązuje nas niemal wszędzie – nie tylko w urzędzie, ale w sklepie, w szkole, na ulicy, a nawet w autobusie. Nietrudno dostrzec, że coraz częściej stosujemy formy nieuprzejme, gdyż nie wiemy, jak mówić poprawnie i uprzejmie. Naprzeciw wychodzi nam książka Mówimy uprzejmie, który w bardzo prosty sposób wyjaśnia, jak wypowiadać się w różnych sytuacjach i miejscach. 

Publikacja Mówimy uprzejmie, choć należy do serii poradników językowych PWN, wyróżnia się spośród nich. Porusza kwestie, które pozornie wydają się proste, a bynajmniej takie nie są. Małgorzata Marcjanik, autorka wielu książek o grzeczności językowej, postanowiła zebrać wszelkie wątpliwości językowe w jednej publikacji i w ten sposób je wyjaśnić, tak aby nie były nam obce.

Mówimy uprzejmie nie jest poradnikiem łatwym, należy się bardzo skupić, by zrozumieć kwestie poruszane przez autorkę, co nie oznacza, że nie mogą z niego korzystać wszyscy. Wystarczy poświęcić trochę czasu na zapoznanie się z tekstem, wówczas czytanie go okaże się przyjemnością, nie drogą przez mękę.

Autorka nie podaje jedynie zwrotów grzecznościowych, ale tłumaczy je w sposób przystępny każdemu użytkownikowi języka polskiego. Czytając poradnik, poznamy zasady grzeczności językowej oraz zapoznamy się z konkretnymi przykładami uprzejmego zachowania się. Małgorzata Marcjanik, tworząc kompendium wiedzy dotyczące poprawnego i grzecznego wypowiadania się, zdawała sobie sprawę, że niemal każdy Polak ma problem z określeniem, który zwrot jest odpowiedni, oraz zastosowaniem tych, które niekiedy są dla niego niejasne.

Poradnik ten został podzielony na cztery działy: najobszerniejszy – Podstawy grzeczności językowej – oraz pozostałe, nieco mniej – Formy adresatywne, Łamanie norm grzeczności w wypowiedziach publicznych i medialnych. Ostatni dział został poświęcony poradom językowym zaczerpniętym z internetowej Poradni Językowej PWN, jak każda książka z tej serii. Językoznawcy wyjaśniają, w jaki sposób należy zwracać się do osób hierarchicznie wyższych od nas, jak rozpoczynać i kończyć listy i maile, i wiele innych kwestii, które nie należą do najłatwiejszych.

Jak można dostrzec, jeden z działów został poświęcony grzeczności językowej w mediach, a właściwie łamaniu jej norm. Nie dziwi nas to, że dziennikarze coraz częściej wyrażają się niepoprawnie i niegrzecznie, choć nie są tego świadomi. Świadczy to z jednej strony o niezbyt dobrym przygotowaniu do wykonywania tego zawodu, a z drugiej – o nieznajomości podstawowych zasad wypowiadania się. Wielu językoznawców skrupulatnie przygląda się temu zjawiskowi i komentuje je, lecz to nie sprawia, że sytuacja się polepsza. Wręcz przeciwnie – mamy wrażenie, że język polski jest kaleczony przez osoby, dla których powinien on być skarbem; w końcu kto, jak nie dziennikarz, którego zadaniem jest takie dobieranie słów, by ułatwiały one komunikację, powinien posługiwać się ojczystym językiem z honorem? Autorka, za pomocą Poradnika, wskazuje korelację między poprawnością a grzecznością językową i tłumaczy, jak ważna jest rozwaga w stosowaniu niektórych zwrotów w komunikacji międzyludzkiej, by wyrazić się jasno i nie urazić przy tym odbiorcy.

Poradnik polecam każdemu, komu zależy na poprawnym i uprzejmym mówieniu w języku polskim, ale przede wszystkim osobom przygotowującym się do wykonywania zawodu dziennikarza. Może on posłużyć jako podsumowanie wiedzy dotyczącej języka.

Mówmy uprzejmie, jeśli chcemy, by inni również zwracali się do nas w uprzejmie. To niezwykle istotne w dzisiejszych czasach, w których język został zdominowany przez zapożyczenia.


Share:

2 komentarze :

  1. Książka faktycznie godna polecenia :). Pierwszy raz zetknęłam się z nią na zajęciach z językoznawstwa pragmatycznego na studiach, ale potem wiele razy uratowała mnie w językowej opresji!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. We wszystkich poradnikach z serii Wydawnictwa PWN najlepsze jest to, że wszystko zostało "spakowane" w jedną książkę i mamy coś w stylu "trzy w jednym" :)

      Usuń

Wiele dla nas znaczą Wasze opinie, dlatego dziękujemy za każdy zostawiony ślad i zachęcamy do komentowania i dzielenia się swoimi przemyśleniami.

 
Wróć na górę
Copyright © 2014 Essentia. Design: OtwórzBlo.ga | Distributed By Gooyaabi Templates