NAJNOWSZE

środa, 25 marca 2015

Gdy wyrzuty sumienia determinują codzienność...

źródło
Zbrodnia i kara jest jedną z najpopularniejszych powieści Fiodora Dostojewskiego. Jako lektura szkolna czasów licealnych cieszy się również uznaniem uczniów, mimo że liczy sobie niemal 600 stron. Perspektywa ujrzenia logo Essentii na okładce nowo wydanej przez wydawnictwo MG książki wzięła górę, a ja postanowiłam na chwilę oderwać się od Morsztynów i innych poetów baroku, aby odnowić wspomnienia...


Tytuł: Zbrodnia i kara
Autor: Fiodor Dostojewski
Wydawnictwo: MG


Pomysł na napisanie tej powieści zrodził się, gdy Dostojewski przebywał na zesłaniu. Wtedy to podjął refleksję nad sytuacją ówczesnego społeczeństwa i postanowił przelać myśli i spostrzeżenia na papier. Już w dzieciństwie pisarz zetknął się z nędzą i poniżaniem. Po latach stworzył więc makietę Petersburga i postawił na niej postacie odzwierciedlające zachowania tamtejszych ludzi. 

Zbrodnia i kara początkowo była publikowana w czasopiśmie "Russkij Wiestnik". Pierwsza wersja utworu nosiła tytuł Pijaniutcy. Pierwszy przekład na język polski ukazał się w latach 80. XIX w. 

Bohaterem pierwszoplanowym jest Rodion Raskolnikow, były student prawa, wyznawca filozofii głoszącej wyższość jednostki wybitnej nad zwyczajnymi ludźmi. Pewnego razu publikuje artykuł, któremu nadaje tytuł O zbrodni, w którym przedstawia swoją ideologię. Następnie – zgodnie z przedstawioną teorią – podejmuje się owej zbrodni, skazując się tym samym na życie w ciągłej niepewności i bezgraniczny lęk.

Fabuła Zbrodni i kary przypomina sensację i po części można stwierdzić, że nią jest. Wszystkie wyznaczniki się zgadzają: szybka akcja, jej dramatyczne zwroty, barwne postacie, dochodzenie, wyjaśnienie... Zastanawia jednak przemiana głównego bohatera, która niewątpliwie wysuwa się na pierwszy plan. 

Dostojewski umiejętnie łączy wątki i ukazuje metamorfozę Raskolnikowa z niebywałą wnikliwością. Czytelnik obserwuje zachowania bohatera, przypatruje mu się niemal z każdej strony i analizuje doświadczenie. 

Ogromnym walorem powieści jest przede wszystkim jej niezwykły styl i akcja stopniowo rozwijająca się i budująca napięcie. Psychologizacja bohatera została pogłębiona do granic możliwości dzięki oniryzmowi, który przeplata się z realną wizją rzeczywistości. Takie ukazanie sytuacji Raskolnikowa wydaje się mistrzostwem, jeśli wziąć pod uwagę niezwykłe pióro Dostojewskiego. Ciekawą bohaterką jest również Sonia – prostytutka z konieczności, która wywiera silny wpływ na Rodiona i staje się jego powierniczką w cierpieniu. 

Jestem miłośniczką motywów literackich, dlatego nie byłabym sobą, gdybym nie zwróciła uwagi na niezwykłe nasycenie powieści symboliką. Oniryzm i psychologia to tylko dwa ujęcia. Nie sposób pominąć wątku religijnego, społecznego, motywu miasta oraz – co najważniejsze – filozofii zbrodni. Sonia i Raskolnikow zostali zestawieni na zasadzie kontrastu – ona, głęboko wierząca w Boga, on – ateista. Ogromna moc Ewangelii, która daje nadzieję i sprowadza tych dwoje na drogę do zbawienia, oraz porównania biblijne wydają się najsilniej powiązane z motywem zbrodni. Ponadto Dostojewski przedstawia historię na tle zepsutego miasta – Petersburga – co wydaje się współgrać z sytuacją bohaterów oraz obrazem XIX-wiecznego społeczeństwa rosyjskiego.

Tak skonstruowana powieść nie mogła zostać pominięta przez czytelników, a talent Dostojewskiego – niedoceniony. Zgodnie z przypuszczeniami autora Zbrodnia i kara została uznana za arcydzieło i zaliczona do klasyki światowej literatury.


Share:

Prześlij komentarz

Wiele dla nas znaczą Wasze opinie, dlatego dziękujemy za każdy zostawiony ślad i zachęcamy do komentowania i dzielenia się swoimi przemyśleniami.

 
Wróć na górę
Copyright © 2014 Essentia. Design: OtwórzBlo.ga | Distributed By Gooyaabi Templates