źródło |
Wilcze gniazdo. Dwa lata studiował informacje historyczne, by jak najdokładniej odtworzyć wydarzenia. Wydane zostały w trudnym dla kraju okresie i miały ukazać, jak naród potrafił się zjednoczyć i wygrywać boje, zaś główni bohaterowie cechowali się niesamowitym patriotyzmem, będąc skłonnymi do poświęcania wszystkiego, co posiadali, w imię honoru.
Każde opisane zwycięstwo było tak przedstawione, by Polacy czuli się dumni ze swojego pochodzenia, mimo trudnego okresu panującego w dziejach narodu.
Ogniem i mieczem w pierwszej wersji pojawiło się w Słowie warszawskim oraz krakowskim Czasie. Natomiast kompletne wydanie książkowe ze zmienionym zakończeniem ukazało się w roku 1884.
źródło |
Głównym tłem historycznym powieści jest okres powstania Chmielnickiego na przełomie lat 1648–1651;
występuje kilka dominujących wątków, ale tym wiodącym jest historyczno-przygodowy, walki z kozakami, a pomiędzy nimi wpleciony został wątek miłosny przedstawiający uczucie Skrzetuskiego i pięknej Heleny, którzy nie mogą zaznać szczęścia przed pokonaniem wielu przeciwności. Sienkiewicz zgrabnie połączył postacie fikcyjne z historycznymi, opisując wydarzenia prawdziwe razem z tymi wymyślonymi. Wiernie odwzorowywał szczegóły, stroje oraz obyczaje staropolskie.
źródło |
Niestety powieść została skrytykowana głównie z powodu nieścisłości historycznych, które odbiegały od informacji źródłowych dotyczących postaci historycznych, a przede wszystkim księcia Jeremiego i Bohdana Chmielnickiego.
Prawdą jest, że Sienkiewicz dokonał pewnej selekcji omawianych faktów oraz interpretował je przez pryzmat własnych potrzeb. Przykładem jest wyidealizowanie osoby księcia Jeremiego i demonizacja Chmielnickiego.
Ogniem i mieczem uznawane jest jako jedna z najbardziej poczytnych powieści polskiej literatury historycznej. Z początku powieść miała być romansem stepowym, z trójkątem miłosnym, jednak z biegiem czasu przeobraziła się w epopeję. Powieść stała się popularna dzięki wspaniale wykreowanym postaciom, którzy zyskali sympatię wielu czytelników.
Tak o Ogniem i mieczem mówili krytycy literaccy:
Sienkiewicz zasługuje na tytuł znakomitego pisarza i najzupełniej wart
jest rozgłosu, jaki pozyskał. Gdyby Sienkiewicz wziął na temat swoich
pism, a lepiej – swoich sonat czy koncertów, nie tylko wojnę kozacką,
ale nawet kawałek cegły, jeszcze wywołałby wrażenie i był rozchwytywany.
Bolesław Prus
w recenzji Ogniem i mieczem z 1884 roku opublikowanej w 30. numerze pisma Kraj
Czytelnik, którego do Trylogii przykuwała i przykuwa nadal baśniowa
niezwykłość wydarzeń, więcej miał w tym słuszności niż historycy
literatury prawiący do znudzenia o ideologicznych wartościach
Sienkiewicza. W ten świat baśni autonomicznej przechodzi Trylogia tym
szybciej, im bardziej Polska rzeczywista oddala się od ziem, na których
rozgrywała się akcja.*
Kazimierz Wyka
w artykule Sprawa Sienkiewicza, opublikowanym w 6. numerze Twórczości z 1946 roku.
Autor w swoim utworze stawał po stronie magnatów, solidaryzując się ze szlachtą kresową, która broniła magnackich latyfundiów wszelkimi możliwymi sposobami. Sienkiewicz pragnął, by jego najnowsza powieść przywróciła pamięć wielkiej chwały i świetności państwa, w którym dominował nastrój bezsilności z powodu poniesionych klęsk. Przez opisanie buntu na Ukrainie starał się przestrzec przed możliwymi zagrożeniami wynikłymi z porachunków społecznych. Sienkiewicz stawiał sobie za cel stworzenie literatury popularnej, kierowanej do jak największej liczby odbiorców, nawet tych nieoczytanych. Mimo wielu negatywnych opinii powieść zyskała wielu czytelników.
Tym oto akcentem kończy się redakcyjny miesiąc literacki z Henrykiem Sienkiewiczem.
W sierpniu poznacie Bolesława Prusa.
Tym oto akcentem kończy się redakcyjny miesiąc literacki z Henrykiem Sienkiewiczem.
W sierpniu poznacie Bolesława Prusa.
Prześlij komentarz
Wiele dla nas znaczą Wasze opinie, dlatego dziękujemy za każdy zostawiony ślad i zachęcamy do komentowania i dzielenia się swoimi przemyśleniami.